Bugün, 30 Ekim 2025 Perşembe
Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, kuru soğan, domates ve kuru kayısıda yaşanan sorunlar ile üreticilerin beklentilerini ve Temmuz ayı üretici market arasındaki fiyat değişimlerini yaptığı görüntülü basın açıklamasıyla değerlendirdi. Temmuz'daki üretici market arasındaki fiyat farkı olan ürünün yüzde 420,5 ile havuçta olduğu gözlendi.
ANKARA (İGFA) - “Kuru soğan, domates ve kuru kayısı ürünlerinde üreticilerimiz pazarlama sorunu yaşıyor” vurgusu yapan Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, kuru soğan fiyatındaki düşüşün üreticiyi düşündürdüğünü söyledi.
“Kuru soğanda erkenci çeşitlerin hasadı Amasya ve Merzifon bölgelerinde başladı" diyen Bayraktar, "Erkenci soğan depolanamadığı için üreticilerimiz ürününü kısa sürede elinden çıkarmak zorunda kalıyor. Rekolte yüksekliği ve hızlı hasat arzda artışa neden oldu, bu sebepten soğan fiyatları düştü. Geçen sene Temmuz ayında 6 lira 50 kuruş olan kuru soğan fiyatı enflasyon ve girdi fiyatlarındaki artışa rağmen yüzde 6 oranında azaldı. Halen ortalama 6 lira seviyesinde olan soğan fiyatları, Polatlı’da 5 liraya kadar geriledi. Kuru soğanda bu yılki verim yüksekliği ve erkenci çeşitlerin ihracata uygun olmayışı nedeniyle piyasadaki arz fazlası fiyatların gerilemesine neden oluyor. Üreticilerimiz maliyetin altına düşen fiyatlarla ürünlerini satmak zorunda kalıyor. Bin bir zorlukla üretimini devam ettiren kuru soğan üreticilerimiz emeğinin karşılığını almayı bekliyor.” diye konuştu.
Ziraat Odaları'ndan alınan bilgilere göre İzmir ve Bursa gibi salçalık domates üretimi olan illerde üretim alanlarında yüzde 30’lara varan artış olduğu görüldüğünü ifade eden TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, "Domateste meydana gelen arz artışı fiyatların düşmesine neden oldu. Fiyatların düşmesinin bir diğer sebebi de üreticilerimizin salça fabrikalarıyla yaşadığı sıkıntılardır. Ziraat Odalarımızdan aldığımız bilgilere göre fabrikalar üreticilerimizle sözleşme yapmaktan kaçınıyor, sözleşme yaptığı üreticimizden ürünü alırken de yüksek fire oranları çıkarıp üreticilerimizi mağdur ediyor. Son yıllarda bazı ürünlerin gerek üretiminde gerek pazarlamasında gerekse piyasa fiyatlarında yaşanan istikrarsızlıklar planlı ve sözleşmeli üretimin ne derece önemli olduğunu ortaya koyuyor.” dedi.
TEMMUZ AYI ÜRETİCİ MARKET FİYATLARI
Genel Başkan Bayraktar, Temmuz ayında üretici ve market arasındaki fiyat farklarına ilişkin de değerlendirmelerde bulundu.
En fazla yüzde 420,5 ile havuçta görüldüğünü ifade eden TZOB Genel Başkanı Bayraktar, "Havuçtaki fiyat farkını yüzde 333,9 ile limon, yüzde 328,6 ile elma, yüzde 313,9 ile kuru incir takip etti. Havuç 5,2 kat, limon ve elma 4,3 kat, kuru incir 4,1 kat, kuru kayısı 3,9 kat fazlaya satıldı. Üreticide 6 lira olan havuç 31 lira 23 kuruşa, 15 lira olan limon 65 lira 9 kuruşa, 10 lira 38 kuruş olan elma 44 lira 49 kuruşa, 115 lira olan kuru incir 476 lira 9 kuruşa markette satıldı. Temmuz ayında fiyatı en fazla artan ürün markette limon, üreticide yumurta olurken, fiyatı en fazla düşen ürün ise hem markette hem de üreticide karpuz oldu" diye konuştu.
Bayraktar, Temmuz ayında markette 37 ürünün 13’ünde fiyat artışı, 24’ünde fiyat azalışı olduğunu kaydetti.
Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 36,2 ile limonun olduğunu belirten Bayraktar, "Limondaki fiyat artışını yüzde 32,9 ile elma, yüzde 13,9 ile yumurta, yüzde 12, 6 ile maydanoz takip etti.Markette fiyatı en fazla azalan ürün ise yüzde 42,4 ile karpuz oldu. Karpuzdaki fiyat düşüşünü yüzde 27,8 ile patates, yüzde 25,5 ile Antep fıstığı, yüzde 21,2 ile kabak izledi" dedi.
Bayraktar değerlendirmesinde ayrıca üretici fiyat değişiminin nedenlerine de vurgu yaptı.
“İklim değişikliğinden kaynaklanan aşırı sıcaklar ve şiddetli yağışlar birçok sektörü olduğu gibi tarım sektörünü de olumsuz etkiledi. Aşırı sıcaklar tarım ürünlerinde hasara ve verimde kayıplara neden oldu" diyen Bayraktar, "Yeşil soğan, marul, yeşil fasulye ve maydanozda yaşanan fiyat artışı arzdaki azalmadan kaynaklandı.Yeşil mercimeğin fiyatı yeni sezon ürünü olmasından dolayı yükseldi. Karpuz, kabak, salatalık ve sivri biberde yoğunlaşan hasatla birlikte ürün arzındaki artış fiyatların düşmesine neden oldu. Havuçta talepteki azalma fiyatın düşmesine neden oldu. Yumurtada arz ve talepteki değişimlerden kaynaklı fiyatta yükselme yaşandı" diye konuştu.
