Bugün, 2 Eylül 2025 Salı
Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı ve sosyolog Melike Demir’in yürüttüğü çalışma, gençlerin müziği "tüketici" olarak sevdiğini ancak "üretici" olmaktan uzak kaldığını gözler önüne serdi.
İSTANBUL (İGFA) - Türkiye'deki üniversite gençliğinin müzik alışkanlıklarını mercek altına alan Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Bölümü'nün araştırması, dikkat çekici sonuçlar sundu. 72 üniversiteden 469 öğrenciyle gerçekleştirilen kapsamlı araştırmaya göre, her 10 gençten 9'u her gün müzik dinliyor, hatta bir kısmı günde 5 saatten fazla zamanını müziğe ayırıyor.
Araştırmaya göre, gençler müziği bir yaşam tarzı olarak benimserken, enstrüman çalmaya ve müzik üretmeye mesafeli duruyor.
Gençler, müziğe en çok cep telefonları üzerinden, kendi hazırladıkları çalma listeleriyle veya YouTube ve Spotify gibi platformlar aracılığıyla ulaşıyor. Katılımcıların yüzde 66,4’ünün ders çalışırken veya farklı bir iş yaparken müzik dinlediği de belirlendi.
HER 10 KİŞİDEN 9’U HER GÜN DİNLİYOR!
Araştırma sonuçları, müziğin öğrencilerin günlük yaşamında vazgeçilmez bir yer edindiğini ortaya koyuyor. Katılımcılara yöneltilen “Gün içinde ne sıklıkla müzik dinlersiniz?” sorusuna verilen yanıtlar, müziğin artık sadece bir hobi değil, bir yaşam tarzı haline geldiğini gösterdi. Verilere göre; katılımcıların yalnızca yüzde 1,4’ü hiç müzik dinlemediğini belirtti. Yüzde 22,5’i gününün büyük bir kısmını müzik dinleyerek geçirdiğini ifade ederken, yüzde 19,5’i günde ortalama 1 saat, yüzde 20,9’u 2 saat, yüzde 11,1’i ise 3 saat müzik dinlediğini söyledi. Hatta yüzde 5,4’lük bir kesim günde 5 saatten fazla müzik dinliyor.
DİJİTALDE CEP TELEFONU İLK SIRADA!
Gençler, müziğe en çok cep telefonları (yüzde 40,9) üzerinden, kendi hazırladıkları çalma listeleriyle veya YouTube (yüzde 28,3) ve Spotify (yüzde 17,7) gibi platformlar aracılığıyla ulaşıyor.
Araştırma verileri, üniversite öğrencilerinin müziği daha çok arkadaş çevresiyle paylaşırken, aile ortamında bu etkileşimin oldukça sınırlı kaldığını gösteriyor. Katılımcıların yüzde 34,4’ü arkadaşlarıyla yılda birkaç kez müzik etkinliklerine katıldığını belirtirken, bu etkinliklere sık sık gidenlerin oranı yüzde 17,3'te kaldı. “Ailenizle birlikte söylediğiniz bir şarkı var mı?” sorusuna sadece yüzde 38,9’u “evet” yanıtını verirken, yüzde 59’u aile içinde böyle bir müzik paylaşımının hiç yaşanmadığını söyledi.
Gençlerin müzikle olan ilişkisini dinleyici pozisyonundan üretici pozisyonuna taşımanın önemini vurgulayan Sosyolog Prof. Dr. Ebulfez Süleymanlı, “Sanat ve müzik kültürü yalnızca bireysel gelişimi desteklemekle kalmamakta, aynı zamanda toplumsal uyumun ve barışın inşasında da önemli bir rol üstlenmektedir.” dedi.
Gençlerin en çok dinledikleri sanatçılar arasında Azerbaycan’ın ünlü ses sanatçıları Raşid Behbudov ve Şevket Alekberova ile Kazakistan’dan güçlü sesiyle dünya çapında ün kazanan Dimash Kudaibergen öne çıktığını ifade eden Prof. Dr. gençlerin müzikle çok katmanlı ve dinamik bir ilişki kurduğunu belirterek, “Gençler, müzik tercihlerini bireysel duygu durumları ve sosyal bağlamlara göre çeşitlendirerek, müziği kimlik oluşumunda önemli bir kültürel alan olarak benimsemektedir. Dijitalleşme ile birlikte, gençler müzikle sadece dinleyici olarak değil, sosyal medya ve dijital platformlar aracılığıyla aktif etkileşimde bulunan katılımcılar haline gelmiştir. Ancak, müzik üretimi ve enstrüman çalma oranlarının düşük olması, gençlerin daha çok tüketici konumunda kaldığını ortaya koymaktadır” diye konuştu.
